عون بن عبد الله بن جعفر

از دانشنامه‌ی اسلامی

«عون» پسر عبدالله جعفر بن طیار بود و مادرش زینب کبری علیهاالسلام، دختر امیرمؤمنان علیه السلام است. در زیارت ناحیه مقدسه، از او با عناوین همپیمان ایمان، نصیحت کننده به سوی پروردگار و همتای مثانی و قرآن یاد شده و قاتل او مورد لعن خداوند قرار گرفته است.

معرفی اجمالی

عبداللّه بن جعفر، دو فرزند به نام «عون» داشته است. از این رو، یکى از آنها «عونِ اکبر» و دیگرى «عونِ اصغر» نامیده شده اند. مادر یکى از آنها زینب علیهاالسلام بوده و نام مادر دیگرى، جُمانه دختر مُسَیب، گزارش گردیده است. در این که کدام یک از آنها در کربلا شهید شده و مادرش کیست، میان مورّخان، اختلاف نظر وجود دارد. ابوالفرج اصفهانى، وى را عون اکبر و فرزند زینب علیهاالسلام مى داند و مى گوید که عون اصغر، در واقعه حَرّه [در مدینه] به شهادت رسیده است؛ امّا بیشتر منابع، عونِ شهید در کربلا را فرزند «جُمانه» مى دانند.

در میدان نبرد

عون بعد از شهادت برادرش محمد، عازم میدان جهاد شده و در هنگام جنگیدن این رجز را می‌خواند:

ان تنکرونی فانا ابن‌جعفر شهید صدق فی الجنان ازهر

یطیر فیها بجناح اخضر کفی بهذا شرفا فی المحشر

«اگر مرا نمی‌شناسید، من پسر جعفرم که از روی صدق شهید شد و در بهشت نورانی است، پرواز می‌کند با بالهای سبز، از حیث شرافت برای من همین در محشر کافی است».

پس از رشادت‌های چشمگیر عون و به هلاکت رسانیدن بیست و یک نفر از دشمن، شخصی به نام «عبدالله قُطبة الطائی» با شمشیر به او حمله کرد. با ضربه او، عون به شهادت رسید.

بدن مطهر او با دیگر شهدا، در پایین پای امام حسین علیه السلام دفن شده است. «عون بن عبدالله جعفر» که گنبد و بارگاهی در چند فرسخی کربلا دارد غیر اوست. او از نوادگان حسن مُثنی بوده است.

سلام بر عون بن عبدالله

نام عون در زیارت ناحیه مقدسه و زیارت رجبیه با عالیترین مضامین آمده است: «السَّلامُ عَلى عَونِ بنِ عَبدِاللّهِ بنِ جَعفَرٍ الطَّیارِ فِی الجِنانِ، حَلیفِ الإِیمانِ، ومُنازِل الأَقرانِ، النّاصِحِ لِلرَّحمنِ، التّالی لِلمَثانی وَالقُرآنِ، لَعَنَ اللّهُ قاتِلَهُ عَبدَاللّهِ بنَ قُطبَةَ النَّبهانِی».

سلام بر عَون پسر عبداللّه، پسر جعفرِ پرواز کننده در بهشت؛ آن هم پیمان ایمان، و همنشین بزرگان، و مُخلص براى [خداى] مهربان، و پیرو آیه ها و قرآن! خدا قاتل او عبداللّه بن قُطبه نَبهانى را لعنت کند.

پانویس

  1. مانند تاریخ الطبرى و الکامل فى التاریخ و انساب الأشراف و الثقات لابن حبّان و المجدىّ.
  2. عوالم (امام حسین علیه السلام)، ص۲۷۷.
  3. انصارالحسین، ص۱۱۴.

منابع

واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها